cursusbeschrijving
Cursus biologie op locatie
Wanneer bent u voor het laatst in de Hortus Botanicus geweest, die prachtige plantentuin in het hart van Amsterdam? In deze cursus zult u, omgeven door het groen, een nieuwe kijk op de plantenwereld ontwikkelen.
Darwin stelde al proefondervindelijk vast dat planten zintuigen hebben. Toch zijn planten voor veel mensen vooral passieve organismen die saai en onaangedaan hun tijd uitzitten. In deze vier colleges gaan we zien dat de werkelijkheid anders is. De leidende vragen daarbij zijn: hoe komen planten aan informatie over hun omgeving en wat doen ze met deze 'kennis'? Elk college van circa vijf kwartier wordt gevolgd door een bezoek aan de tuin en kassen om enkele van de besproken planten te bekijken onder leiding van diverse rondleiders.
In het eerste college gaan we na wat een zintuig eigenlijk is en waar dat in een plant zou kunnen zitten. We bepalen hoe we kunnen vaststellen of een plant een zintuig gebruikt.
Vervolgens gaan we tijdens de volgende colleges in op de verschillende werelden van zwaartekracht, licht, geur, tast, tijd en ruimte en op zoek naar zintuiglijke waarnemingen door planten. Waar zijn planten allemaal gevoelig voor? Van een groot aantal van deze zintuigen begrijpen we inmiddels zowel de werking als de functie voor de plant, maar op veel gebieden tasten we nog in het duister.
Zintuigen zijn onlosmakelijk met gedrag verbonden. Soms is dit gedrag eenvoudig mechanisch zoals de beweging van stuifmeeldraden in een Salvia, maar vaak is het bijzonder complex, zoals de groeibeweging van een wortelpunt.
En tot slot: als planten dan kennelijk handelende organismen zijn kunnen we dan aan planten ook zoiets als intelligentie of vernuft toekennen?
